اردوگاه های نازی ها — تاریخ شفاهی

و وقتی به حمام رفتیم، واقعاً منتظر مرگ بودیم. واقعاً منتظر بودیم. و با خودمان می گفتیم که می توانستیم با سم خودکشی کنیم اما فرصت این کار از بین رفت و احتمالاٌ با گاز خفه شدن هم همانقدر طول می کشد. خب، وقتی از لوله ها آب خارج شد خیلی متعجب شدیم. و... واقعاً دوش گرفتیم. حتی در حمام یک صابون خاکستری هم بود که شبیه سنگ پا بود اما کمی نرم تر. ولی از گاز خبری نبود. پس دوش گرفتیم و و از طرف دیگر ساختمان خارج شدیم، و آنها به ما اونیفورم های راه راه دادند. و آن موقع بود که فهمیدم چرا قبل از رفتن به حمام می خواستیم سم بخوریم. ما خارج شدن گروههایی را که قبل از ما وارد حمام شده بودند، ندیده بودیم. آنها را نمی شد شناخت. موهای آنها را تراشیده بودند و لباسهای راه راه به تن داشتند. بعدأ وقتی لباسهای راه راه به ما دادند... لباس هایی که به ما دادند اندازه ما نبود. به آدم های درشت هیکل، لباس های کوچک می دادند. و به آدم های ریز اندام، لباس های بزرگ. اما ما از حمام زنده بیرون آمدیم. و به هر نفر یک شماره و یک مثلث دادند و ما را به بازداشتگاه ها فرستادند. وقتی وارد آسایشگاه ها شدیم، نوشته ها، اسامی و پیام های یهودیان را روی دیوار دیدیم ... بسیاری از آنها به زبان یدیش بود که من نمی توانستم بخوانم، اما پپی می توانست و برای من توضیح داد که آنها یک سری اسم بودند. او اسامی را برایم خواند و من فهمیدم. من فقط نمی توانستم بخوانم و بنویسم، و پپی به من گفت که روی دیوار پیام نوشته بودند؛ پیام هایی خیلی خیلی دلخراش و اسامی افراد... "ما... ما اینجا بودیم، ما آخرین گروه هستیم... به دیگران بگویید ما را به یاد داشته باشند." خیلی غم انگیز بود.